Multi Functionele Accommodaties: plaats voor complexe, hoogwaardige klimaatinstallaties

In Nederland wordt steeds vaker gekozen voor de bouw van Multi Functionele Accommodaties (MFA’s). De (maatschappelijke) organisaties die deze centra betrekken, zijn vaak gefocust op uiteenlopende activiteiten, maar hebben veel overlap als het gaat om de benodigde voorzieningen. Waar één partij niet de mogelijkheid heeft bestaande voorzieningen op eigen kracht te renoveren of een nieuwe, eigen accommodatie te realiseren, lukt dat onder één dak samen met andere organisaties vaak wel. Door financiële middelen te bundelen kunnen kwalitatief hoogwaardige klimaatinstallaties worden aangeschaft, waardoor ieders individuele binnenklimaatbehoefte kan worden vervuld.

In een MFA zijn er vaak sterk uiteenlopende wensen in het gebruik van het gebouw. Sommige ruimtes worden incidenteel of voor korte tijd gebruikt en hoeven dus niet constant verwarmd of gekoeld te worden. Andere ruimtes hebben weer zo’n hoge bezettingsgraad dat ze constant op de juiste temperatuur moeten zijn en genoeg geventileerd dienen te worden. Daarnaast is het ook nog zo dat het doel van de ruimte ook van invloed is op bijvoorbeeld de gewenste temperatuur of de mate van ventilatie.

In een sportruimte binnen een MFA is het bijvoorbeeld belangrijk dat de temperatuur niet te hoog is of wordt en dat er constant voldoende ventilatie is om het zuurstofpeil op orde te houden en de ruimte qua geur fris te houden. Wordt de sportruimte niet gebruikt, dan hoeft die niet verwarmd te worden. Een totaal andere klimaatbehoefte heeft bijvoorbeeld het schoolgedeelte van een MFA. Hier zijn de hele dag leerlingen en personeel in de lokalen aanwezig en gelden heel andere comforteisen. Een school moet de volledige dag goed op temperatuur blijven en er moet doorlopend voldoende ventilatie zijn. Het concentratieniveau van de leerlingen wordt namelijk beïnvloed door allerlei externe factoren, waaronder het binnenklimaat. De klimaatinstallatie zal daarom in de verschillende ruimtes op verschillende manieren moeten worden ingericht en ingeregeld.

Bij een MFA is het belangrijk dat alle onderdelen van het klimaatsysteem goed op elkaar aansluiten en met elkaar samenwerken. Ook het beheersen van het energieverbruik van de MFA is een gezamenlijk doel. Met verschillende technieken, waaronder warmteterugwinning, kan de MFA er bijvoorbeeld voor zorgen dat energie niet verspild wordt, maar op een andere plek in het gebouw opnieuw ingezet wordt.

De MFA: een complex type opdrachtgever voor de installateur

De organisatie van de bouw van een MFA is vaak een ingewikkelde bezigheid. De kern van de MFA is in de regel een groep initiatiefnemers (meestal de latere bewoners van de MFA), al dan niet gesteund of gemotiveerd door gemeentes of andere overheidsinstanties. Soms is het voor een toeleverende installateur lastig om te herkennen wie er nu binnen het project de knopen doorhakt en waar bijvoorbeeld de eigendomsrechten van het pand gaan liggen.

De motivaties om tot een MFA te komen kunnen zeer uiteenlopend zijn. Het kan voortkomen uit financiële motieven. Scholen die op zichzelf onvoldoende bestaansrecht hebben en dus als Brede School verder door het leven willen gaan. Verouderde maatschappelijke accommodaties die aan vernieuwing toe zijn, maar niet levensvatbaar zijn als op zichzelf staand instituut zoals bijvoorbeeld een dorpshuis en een muziekschool. Ook religieuze instellingen trekken naar elkaar toe. De samenwerkingsverbanden die hieruit voortkomen, hebben invloed op de wijze waarop u als installateur een MFA-project kunt realiseren. Men zal veel meer moeten sturen richting de verschillende partijen dan normaal en ervoor moeten zorgen dat de klimaatinstallatie voor alle afzonderlijke partijen de specifieke doelstellingen haalt.

Voor u als installateur is het belangrijk om de kwaliteit van de installatie aan de verschillende partijen binnen de MFA te kunnen verantwoorden. De LUKA-certificering is daarbij een van de belangrijkste indicators. Een luchtkanalensysteem met luchtdichtheidsklasse LUKA-C levert een energiebesparing van circa 5% per jaar op. De MFA wil namelijk vaak een gezamenlijke winst halen uit het terugdringen van de energierekening. Soms worden zelfs vanuit een betrokken gemeente extra eisen gesteld aan de duurzaamheid van installaties in de MFA.

Wat moet u als adviseur weten als u betrokken bent bij een MFA-project?

Multifunctionele accommodaties bestaan al jarenlang, maar zijn de laatste jaren in veel meer uiteenlopende samenstellingen te vinden dan voorheen. De MFA, in welke vorm dan ook, is bijna altijd een oplossing voor veel overeenkomende problemen. De organisaties die de MFA als thuis gaan gebruiken kampen vaak met ruimtegebrek, soms geldgebrek dat hen ervan weerhoudt om een nieuwe eigen accommodatie te betrekken; ze hebben een verouderde accommodatie of ze kunnen op de huidige locatie hun functie niet goed meer uitoefenen. Vaak komt uit de motivatie om mee te gaan doen in de MFA een wensenpakket voort, dat de tekortkomingen van de oude locatie doet vergeten. Het is voor u als adviseur belangrijk om te weten wie er aan de onderhandelingstafel zitten en wat hun achtergrond is. Dat helpt om de wensen van de gezamenlijke opdrachtgevers beter te begrijpen en het zorgt voor een beter eindresultaat.

De realisatie van een MFA is een proces waarin veel partijen samenwerken. Voor u als adviseur is het zaak de verwachtingen te realiseren nadat de wensenpakketten van de verschillende partijen in kaart zijn gebracht. De verschillende ruimtes van een MFA hebben meestal uiteenlopende functies. Het is goed om te weten dat die van invloed kunnen zijn op de eisen en regelgeving voor de klimaatinstallatie.

Het komt voor dat er aansluiting gezocht kan worden bij externe initiatieven waarin binnenklimaat belangrijk is. Scholen kunnen zich bijvoorbeeld melden bij ‘Frisse Scholen’.

Het binnenklimaat van Multi Functionele Accomodaties en de Schilt Bedrijven

De Schilt Bedrijven hebben verschillende MFA’s in hun portfolio. Waar vroeger de dorpshuizen en zorgcentra belangrijk waren, zien we tegenwoordig steeds meer Brede Scholen en multifunctionele samenlevingsgebouwen.

Opdrachtgevers van MFA’s kiezen voor de de flexibiliteit van de Schilt Bedrijven, met onze eigen voorraadmagazijnen aan luchttechnische componenten van marktleider TROX en de belangrijkste airconditioningproducten van onder meer Panasonic en LG. Onze eigen luchtkanalenproductie en onze eigen LUKA-gecertificeerde monteurs zorgen er in samenwerking met de eigen transportdienst voor dat projecten snel en vloeiend verlopen. De levering van de producten kan zo just-in-time gebeuren, wat de logistiek op de bouwplaats vereenvoudigt en verbetert. Met ons maakt u de keuze om een MFA onder ultieme controle te realiseren.

Onze ervaring met MFA’s is terug te vinden in het referentieproject HHG Kerk te Ouderkerk a/d IJssel. Tevens hebben wij het MFA Noorderhuis in Noordeloos gerealiseerd.